Boek 11/50: Liv Maria van Julia Kerninon
Het is in het voorjaar dat ik Liv Maria heb gelezen. Ik kreeg het samen met Monterosso Mon Amour, het boekenweekgeschenk 2022, van een vriendinnetje cadeau. Het vriendinnetje heeft al eerder mijn leven met prachtige verhalen verrijkt. Zelf vond ze het lekker dat het niet zo’n dikke pil was. Ik kreeg het van haar vanwege mijn fascinatie in de liefde. Ik heb de liefdesroman van de Franse Julia Kerninon parallel aan Religion for Atheists van Alain de Botton gelezen. Nou ja, niet helemaal parallel, want dat boek heb ik volgens mij op twee derde tijdelijk terzijde gelegd (de boeken over ritueel en geloof even moe). Daarentegen heb ik Liv Maria in één ruk uitgelezen.
Op de achterflap van Liv Maria: het verhaal letterlijk
Liv Maria is de dochter van een stugge Française en een romantische Noor. Ze leidt een gelukkig en vrij leven op een Bretons eiland. Maar als ze zeventien is, wordt ze naar haar tante in Berlijn gestuurd om te gaan studeren. Daar wordt ze verleid door haar veel oudere docent, met wie ze smoorverliefd de mooiste zomer van haar leven doorbrengt. Hij gaat echter terug naar zijn gezin en beantwoordt haar brieven niet, waarna Liv Maria langzaam maar zeker haar leven hervat. Liefdes volgen, reizen worden gemaakt, ze trouwt en krijgt kinderen. Maar deze eerste liefde blijkt allesbepalend en zal haar jaren later voor een onmogelijke keuze stellen.
‘Voor de lezers van Jane Eyre en Madame Bovary.’ Le Monde
Mediteren: welke beelden en metaforen roept het verhaal op
Het verhaal speelt zich voor een groot deel af op een eiland voor de Bretonse kust. Het neemt mij mee naar onze Waddeneilanden. Naar de dorpjes op Terschelling en de stilte van Ameland. Naar de verbondenheid met de natuur, het mystieke en goddelijke.
Op een goed moment staat Liv Maria voor een levensbepalende keuze. Het raakt de veelzijdigheid van het leven. Ik was ergens ooit, lang geleden, in de veronderstelling dat je studiekeuze de rest van je leven bepaalt. Dat is misschien (deels) zo gebleken voor de vorige generatie, maar zeker niet voor die van mij. Ik mag het leven keer op keer opnieuw ontdekken en beleven. In die zin zitten er zoveel levens in één. Hetgeen niet wil zeggen dat keuzes altijd vrijwillig of zonder consequenties zijn. Maar dat is dan weer een ander spoor (en niet voor nu). Een leven dat uit meerdere levens of etappes bestaat, komt in dit verhaal terug. Ik hou daarvan. Hoewel niet zonder offers. Het heeft dan ook iets verdrietigs, zoals je ook in de laatste zinnen van het boek proeft: ‘Kende u haar?’ ‘Ik weet het niet,’ hoorde hij zichzelf zeggen. ‘Ze was mijn vrouw.’
Dat van die meerdere levens vind ik een interessant element om te bestuderen vanuit verschillende invalshoeken. In het boek wordt het leven van Liv Maria deels bepaald door het lot, door dat wat haar overkomt en de gevolgen daarvan. En anderzijds zit er juist ook een hoge dosis maakbaarheid in het verhaal. Die maakbaarheid komt terug in de keuzes die Liv Maria op een goed moment maakt en de wijze waarop ze daar invulling aan geeft. Het roept de vraag op in welke mate het leven geschreven is en in welke mate we zelf invloed hebben op onze paden. Op de keuze op een nieuw pad in te slaan en daar iets van te maken.
Er zitten zoveel levens in één.
Bidden: welke eigen ervaring komt boven?
In het verhaal luistert Liv Maria elke avond, bovenaan de trap, naar het fluisteren van haar ouders. Het roept bij mij een gevoel van liefde en veiligheid op. Ik ben er, nog altijd, dol op om in slaap te vallen bij mijn moeder thuis op de bank. Ik vind dat zo heerlijk: om met de gezelligheid en verbondenheid van stemmen om je heen in slaap te vallen. De fluisterende ouders van Liv Maria doen denken aan een warme deken. Aan de nabijheid van veiligheid en liefde die zo voelbaar is. Lekkerder in slaap dommelen bestaat niet.
Wat hoor je, wat zie je, wat proef je, wat ruik je en wat voel je als je eens even stilstaat?
Aanschouwen: welke actie wil je ondernemen?
De actie die ik wil nemen, gaat niet over het verhaal. De actie betreft het optekenen van mijn bevindingen. Er is best veel van het boek weggezakt, het maakt dat ik nu bedenk dat een spirituele boekanalyse niet iets is dat je maanden later doet. En toch… aan de andere kant misschien ook wel, ik vind het namelijk een prachtig verhaal en in die zin is het eigenlijk heel tof om er opnieuw bij stil te staan. Om opnieuw te voelen hoe mooi Julia Kerninon schrijft en enkele passages terug te lezen.
Vooruit dan, nog eentje. Dit keer een actie die wel te maken heeft met de inhoud van het boek. Het betreft de stilte die de moeder van Liv kenmerkt. Behalve het fluisteren met de vader van Liv, was het geen vrouw van de woorden. Ik hou van die stilte. Dat is er eentje die ik omarm en meeneem. In de stilte zeggen we zoveel meer dan in het kotsen van woordenstromen. Woordenstromen die nergens overgaan, behalve het vullen van het moment. Zoals we zoveel meer zeggen in stilte, zo is het ook met wat we horen wanneer we fluisteren met elkaar. Laten we meer gebruikmaken van onze zintuigen. En dan niet alleen door ze aan te zetten en als Amerikanen te gaan voor die XXL cola voor extra smaak, maar door juist ook af en toe te observeren wat er gebeurt als we onze zintuigen niet actief inzetten. Wat hoor je, wat zie je, wat proef je, wat ruik je en wat voel je als je eens even stilstaat? Als je je in alle stilte op Terschelling, Ameland of misschien zelfs een eiland aan de Bretonse kust bevindt?
Boekanalyse à la lectivo divina
Mijn reflectie op het boek is een afgeleide van het spirituele lezen zoals Casper ter Kuile dat omschrijft in De kracht van het ritueel. Hoe je van een gewone, alledaagse gebeurtenis een onvergetelijke ervaring maakt. Bij lectivo divina, spiritueel lezen als ritueel, bestaat uit vier treden: lezen (het verhaal letterlijk), mediteren (welke beelden, metaforen komen in je op), bidden (welke ervaringen die je zelf hebt meegemaakt komen boven) en aanschouwen (welke actie wil je ondernemen).
Het stilstaan bij wat ik lees, sluit aan bij mijn streven naar vertraging en mijn liefde voor rituelen. Daarnaast is deze boeknotitie praktisch van aard. Door mijn gedachten op te tekenen, beklijft wat ik lees beter en heb ik meteen naslagwerk voor als ik iets wil terugzoeken. De notities betreffen persoonlijke noten voor eigen doeleinden en vanuit persoonlijk perspectief. Ik ben geen recensist en in die zin zijn mijn ezelsoren niks waard. Dit is het elfde boek dat ik in 2022 beschrijf. Oorspronkelijke idee was om dit jaar 50 titels te delen, dat haal ik niet meer.
‘Liv Maria’ door Julia Kerninon. ISBN: 9789046828106
